ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ های مارچوبه خوراکی (asparagus officinalis l.) بومی ایران به کمک نشانگرهای rapd

از نشانگر رپید (rapd) جهت بررسی تنوع ژنتیکی 34 ژنوتیپ مارچوبه خوراکی وحشی بومی شهرستان طالقان به همراه مارچوبه های اهلی، مارچوبه خوراکی رقم مری واشنگتن و persicus asparagus استفاده شد. تعداد 80 آغازگر تصادفی در انجام واکنش pcr بر روی نمونه ها به کار رفت که 18 آغازگر تکثیر dna را به صورت چندشکلی بین ژنوتیپ ها نشان دادند. این 18 آغازگر در مجموع 175 نوار در کل ژنوتیپ ها تکثیر کردند که از بین آنها 160 نوار چند شکل بودند (4/91 درصد چندشکلی). تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها بر اساس حضور نوار (یک) و عدم حضور نوار (صفر) با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و به روش upgma انجام گرفت. بیشترین و کمترین ضریب تشابه ژنتیکی بین ژنوتیپ ها به ترتیب 71/0 و 29/0 به دست آمد. در تجزیه خوشه ای، ژنوتیپ ها در ضریب تشابه 68/0 در هفت زیرگروه مجزا جای گرفتند. ژنوتیپ های وحشی در چهار زیرگروه، مارچوبه های اهلی همراه با مارچوبه خوراکی رقم مری واشنگتن در دو زیر گروه قرار گرفتند. persicus .a به عنوان یک گونه مجزا و با اختلاف چشم گیری از دیگر نمونه های آزمایش شده در زیر گروه آخر جای گرفت. بنابر نتایج به دست آمده ژنوتیپ های مورد بررسی از تنوع نسبتاً بالایی برخوردار بودند که نشان دهنده غنی بودن ذخایر ژنتیکی مارچوبه در ایران است. ضمن اینکه، این بررسی توانایی نشانگر rapd برای تفکیک گونه های مارچوبه و مطالعه تنوع ژنتیکی را نشان داد.